YAZI 11: İletim Ortamları

• İletim ortamı, bilgiyi göndericiden alıcıya taşıyan bir yoldur. Veri iletimi için farklı türde kablolar veya dalgalar kullanıyoruz. Veriler normalde elektriksel veya elektromanyetik sinyaller yoluyla iletilir.
• Bir elektrik sinyali akım şeklindedir. Bir elektromanyetik sinyal, çeşitli frekanslardaki bir dizi elektromanyetik enerji darbesidir. Bu sinyaller bakır teller, optik fiberler, atmosfer, su ve vakum aracılığıyla iletilebilir. Farklı Medias, bant genişliği, gecikme, maliyet ve kurulum ve bakım kolaylığı gibi farklı özelliklere sahiptir. İletim ortamı aynı zamanda İletişim kanalı olarak da adlandırılır.

İletim Ortamları Türleri

İletim ortamı geniş olarak iki gruba ayrılır.

1. Kablolu İletişim Ortamları
2. Kablosuz İletişim Ortamları

1.Kablolu veya Kılavuzlu Medya veya Bağlı İletim Medyası:

• Bağlı aktarım ortamı, somut olan veya fiziksel varlığı olan ve fiziksel coğrafya ile sınırlanan kablolardır. Kullanılan popüler bağlı iletim ortamı, bükülü çift kablo, koaksiyel kablo ve fiber optik kablodur. Her biri iletim hızı, gürültünün etkisi, fiziksel görünüm, maliyet vb. Gibi kendine has özelliklere sahiptir.
• Bakır bükülü çift(twisted-pair cable), bakır koaksiyel(Coaxial cable), optik fiber olmak üzere üçe ayrılı.

a)Çift bükümlü (twisted-pair) Kablolar

• Birbirine bükülmüş kablolarla oluşturulurlar. 
• Bu sayede girişimi engellerler. 
• Bükülü çiftlerin sıkı olması durumunda daha az girişim olur fakat bu durumda maliyet artar. 
• Sıklaşma arttıkça bant genişliği ve veri iletim oranı artar. 

Bükümlü kablo çifti ikiye ayrılır;

• Ekranlı bükümlü kablo çifti(shielded twisted pair-STP)
• Ekransız  bükümlü kablo çifti(Unshielded twisted pair-UTP)

Ayrıntılı bilgi için resme tıklayınız.

STP Kablo (Korunmalı Çift Bükümlü Kablo – Shielded Twisted Pair) 

Bu tip kabloda dolanmış tel çiftleri koaksiyel kabloda olduğu gibi metal bir zırh (lifler) ile kaplıdır.Dışarıdan gelen her türlü gürültüye karşı korumalı bir kablo çeşididir. Ethernet ağlarında kullanılabilen bu kablo, koaksiyel kablolardan farklı olarak verinin taşındığı devrenin bir parçası olmadığı için mutlaka her iki sonda da topraklandırılmalıdır. Aksi halde iletişime en çok zarar veren bir etken olur. Kablo, içindeki veya çevresindeki sinyalleri toplayan bir anten gibi çalışır ve ağ ortamındaki veriyi bozar. Etrafı renkli plastik kaplayıcıyla kaplanmış 4 çift tel ve dış kaptan önce korunmayı sağlayan lifler bulunmaktadır. Bu da STP kabloyu daha sert ve ağır yapmaktadır.

UTP Kablo

UTP kablo sadece bilgisayar ağlarında kullanılmaz. Oldukça yaygın olan bir başka kullanım alanı daha vardır: UTP kablo telefon hatlarında da kullanılır fakat bilgisayar ağlarındaki kullanımı bu alanın önüne geçmiştir ve UTP kablo bilgisayar ağlarıyla özdeşleşmiştir. Yapısı koaksiyel kabloya göre oldukça basit olan bakır kablo çeşitidir. İçerisinde 4 çift bakır kablo bulunur. Kabloların birbirleri üzerindeki elektromanyetik etkisini azaltmak için, bakır kablolar ikişer ikişer sarılı durumdadırlar. Çevresinin küçük olmasından dolayı kablo kanallarında daha az yer kaplamakta ve büyük ağ kurulumlarında çok avantaj sağlamaktadır. UTP kablolar, STP kablonun tam tersine çevredeki gürültüden etkilenmektedir.

b)Koaksiyel(Coaxial) Kablo:

Koaksiyel kablo (İngilizce kısaltması coax) radyo frekansta kullanılan bir kablo türüdür. Bu kablonun kesit alanı iç içe dört maddeden meydana gelir. En içte canlı hat, yani sinyali taşıyan hat vardır. Bu uç dielektrik sabiti yüksek bir yalıtkan ile çevrelenmiştir. Yalıtkanın çevresinde iletkenlerden oluşan bir örgü (veya ince varak) vardır. Bu örgü topraklanmıştır. En dışta ise koruyucu kılıf yer alır.

Kablonun iletkenlerden oluşan örgüsünün topraklanmış oluşu çok önemlidir. Çünkü bu sayede kablo elektromanyetik alan oluşturan cihazların yakınından etkilenmeden geçebilir

Ayrıntılı bilgi için resme tıklayınız.

c)Fiber Optik Kablo

Fiber optik, çok hassas üretilmiş saf bir cam ip üzerinden ışığın iletilmesi prensibiyle çalışan bir sistemdir. Fiber optik kablolar, iletimi ışık hızıyla yani saniyede 300 bin km’lik hızla gerçekleştirirler. Bu özellikleri nedeniyle uzak mesafelere veri aktarımı için tasarlanmışlardır. Fiber optik sistemlerde farklı frekanslarda elektromanyetik dalgalar, hiçbir değişikliğe uğramadan uzun mesafelere iletilebilmektedir. Fiber optik teknolojisi son yıllarda geniş kullanım alanı bulmuştur ve bugün pek çok şaşırtıcı yerde karşımıza çıkmaktadır. 

Ayrıntılı bilgi için resme tıklayınız.

Fiber Kabloların Kullanımı Avantajları;

►Düşük sinyal kaybı ve yüksek bant genişliği
►Küçük boyut ve hafif
►İletken olmayan, ışıma yapmayan
►Uzun mesafe veri iletimi
►Veri kaybı yok denecek kadar az
►Güvenli
►Radyasyon etkisi yok

2.Kablosuz İletim Ortamları

Kablolama yapılamayacak durumlarda ve mesafelerde Kablosuz iletim kullanılabilmektedir. Veri kablosuz iletişim sistemleri aracılığıyla da serbest uzaydan elektromanyetik dalgalar halinde iletilebilir.  Elektromanyetik dalgalar, elektronların hareketleriyle oluşur ve serbest uzayda yayılırlar. Bir elektrik devresine eklenen uygun büyüklükteki bir anten, elektromanyetik dalgaları yayabilir ve uzaktaki bir alıcı (başka bir anten) tarafından alınmasını sağlayabilir. Tüm kablosuz iletişimler bu ilkeye göre çalışmaktadırlar.

Kablosuz iletişim üç gruba ayrılır: radio dalgaları, mikrodalgalar ve infrared dalgalar.
Radyo Dalgaları; Radyo titreşim sayısı ile gerçekleşen elektromıknatıssal dalgalardır. (uzun dalga boyludur) 

 Mikrodalga; Elektromanyetik dalganın dalga boyunun 1 metreden kısa olduğu frekansları tanımlar. 
• Radyo ve mikrodalga arasındaki en önemli ilke farkı; Radyo yayınlarının çok yönlü, mikrodalganın ise tek yönlü olmasıdır. 
• İnfared; (Kızılötesi, Kızılaltı, IR) ışınım, dalgaboyu görünür ışıktan uzun fakat terahertz ışınımdan ve mikrodalgalardan daha kısa olan elektromanyetik ışınımdır.

Kablosuz ağların avantajları 
1. Taşınabilirlik (Mobilite)
2. Kolay kurulum ve kullanım 
3. Erişilebilirlik ve kapsama alanı
4. Yatırım ve işletme maliyeti 
5. İşletme kolaylığı

WAN TEKNOLOJİSİ

Açılımı 'Wide Area Network' olan WAN'ın Türkçedeki karşılığı ise geniş alan ağlarıdır. Farklı yerlerde oluşturulan yerel ağlarında birbirine bağlanmasıyla meydana gelen büyük ve geniş ağlara WAN adı verilir. Bu nedenle WAN'lar, LAN'lara göre çok daha geniş bir alanı kapsar. Geniş alandan kastımız, şehirler hatta ülkelerdir. Fakat bu LAN'ları birleştirebilmek adına, link antenleri, geçitler, uydu bağlantıları gibi çeşitli özel aletler gerekir.

WAN sisteminde binlerce bilgisayar çalıştırılabileceği gibi birleştirilebilir. Bu kullanıcılar birleştirilerek WAN, LAN gibi yerel ağ özelliklerinde kullanılabilir. Ancak, kullanıcı sayısının artması WAN'ın LAN'a göre erişim hızının azalması demektir. Örneğin, yazılan yazılar karşı tarafa daha geç gönderilir. Tabii bant genişliğini arttırırsanız, bu problemin de üstesinden gelmiş olursunuz. Fakat LAN bağlantıları, daha ufak bir alana yayıldığı için WAN bağlantılarına nazaran daha hızlı aktarım yapmaktadır.

WAN TEKNOLOJİLERİNİN SINIFLANMASI:

Bağlantı Durumuna Göre

• Noktadan Noktaya (Peer to Peer)

• Bulut Teknolojisi

Anahtarlama Yöntemine Göre

• Devre Anahtarlamalı

• Paket Anahtarlamalı

• Hücre Anahtarlamalı

Topolojilerine Göre

• Hiyerarşik

• Örgü

Noktadan Noktaya; Leased Line (kiralık Hat).

Adından da anlaşılacağı gibi bu yöntem iki düğüm (uç-nokta) arasını doğrudan bir hat ile bağlar. Bu iki düğüm bir birine yeterince yakınsa bu hattı kendimiz çekeriz. Eğer uzaksa 3. bir şirketten kiralayabiliriz, örneğin Türk Telekom'dan. kiralık hat sabit band genişliği sunar ve abone ücreti sağlanan band genişliğine ve iki düğüm arasındaki uzaklığa göre belirlenir.
Noktadan noktaya bağlantılar genellikle 2 düğüm yani LAN-LAN, LAN-ISP vb. arasındaki bağlantılarda kullanılır. Çünkü bağlantı noktaları arttıkça maliyet çok fazla artar. Her iki düğüm arasında bir yol (hat) olması gerekir. [T(n-1)]
Noktadan noktaya bağlantılar için en iyi örneğin Leased Line olacağını söylemiştik. Dolaysıyla E1/T1, Fractional E1/T1, E3/T3, Switched 56 gibi teknolojiler noktadan noktaya kullanılır.

Bulut Teknolojisi
Bulut Teknolojisi iletişim yapılmadan önce Bağlantının kurulması esasına dayanır. Aynen telefon şebekesinde olduğu gibi.
Bulut Teknolojisinde; her düğüm için ayrı hat gerekmez. Bunun yerine ortak bir buluta bir hat çekilmesi yeterlidir. Bulut içindeki her düğüm diğer düğüme iletişim esnasında bağlanır ve iletişimin bitmesiyle bağlantıyı keser. Böylece tek bir hat ile bulut içindeki her düğüme ulaşılır. Bu teknolojiye verilebilecek en iyi örneğin FR, ISDN, X.25 ve SMDS olacağını söylemiştik. Burada bulut hizmet veren konumundadır ve genelde 3. kişiler tarafından (TT) sağlanır. Her bulut teknolojisinin kendine has özelliği, iletim tekniği ve arayüzü vardır. Bu teknolojiler arasında geçit yolu (gate way) ile iletişim sağlanabilir.

Devre Anahtarlama

• İletişim kurulacak iki düğüm arasında aktarıma geçmeden önce, uçtan uca bir yol belirlenir ve iletişim bu yol üzerinden gerçekleştirilir.
• Örnek: Günlük yasamda kullanılan telefon şebekesi (PSTN).

    Avantajı: 

• Veri paketleri üzerine çok uzun olan alıcı ve gönderici adreslerinin yazılmasına gerek yoktur. Böylece hattın gerçek band genişliği korunur. 

       Dezavantajı: 

• Aktarım süresinin, bağlantı süresinden kısa olduğu ve trafik yoğunluğu ani değişen uygulamalardır.
• Örneğin LAN’lar.

Paket Anahtarlama

• En yaygın kullanılan veri aktarım yöntemi
• Gönderimde sabit bir yol yoktur.
• Paketler farklı yollardan iletilebileceği için, alıcıya aynı sırayla ulaşmayabilir.
• Paketler, uç düğümlerin bağlantılarının bant genişliği ve hızı oranında ilerler.
• Gelen paketler, bufferda biriktirildikten sonra, paketteki bilgiler ayıklanır, sıraya konarak işlenir.
• IP ve IPX gibi protokoller bu yönteme dayanır.
• Sonra bu parçalara alıcı-gönderici adresleri, payload bilgisi de ekledikten sonra paket adı verilen bu veri ağa bırakılır.
• Ağda taşınacak bilgi önce parçalara ayrılır.

Hücre(cell) anahtarlama

• Düğümler arasında sanal bir bağlantı kurulur. Aktarım için Hücre (cell) denilen sabit ve kısa veri paketleri kullanılır. 
•  Hücrelerin üzerine alıcı ve gönderici adresleri yazılmaz. 
• Ancak hücrelere bağlantı süresince sanal yolun numarası yazılır. 
• Devre anahtarlamaya göre daha hızlı ve farklı sayıdaki portu kullanan cihazları destekler.
• Paket anahtarlamadaki gibi paketlerin sıraya konması için büyük buffer gerekmez. 
• Alıcı ve verici adresi kullanılmadığı için veri iletişimi daha hızlıdır. 
• Örnek: ATM

Hiyerarşik Topoloji (Hierarchical Topology)

• Yönetim sorumluluğu veya kapasitesi farklı farklı olan cihazlar sorumluluk ve işlevlerine göre sıralanarak birbirine bir ağaç yapısında bağlanırlar.
• Ağ yönetiminin daha kolay olması, ağ cihazlarının en verimli şekilde nasıl kullanılabileceği öngörülebilmesi, cihazların port band genişliklerinin en iyi şekilde paylaşılabilmesi bu teknolojinin avantajları olarak gösterilir.
• Hiyerarşik topolojinin olumsuz yanı merkez veya ara düğümlerden biri bozulunca düğümün iki yanında kalan kısımlar arasında iletişimin kopmasıdır.

Örgü Topoloji (Mesh Topology)

• Cihazların dağılımında ve birbirlerine bağlanmalarında, çoğu zaman bir organizasyon veya geometrik bir desen görülmez. Internet ağı örgü topolojisine sahip bir uygulamadır.
• Internet’te farklı boyutlarda ve kapasitelerde binlerce cihaz birbirlerine bir desen veya hiyerarşik yapı olmaksızın bağlıdır.
• Bu teknolojinin olumlu yanı, ağ üzerinde bir ara bağlantının kopması iletişim yapılmasını engellememesidir.

WAN Teknolojileri veri iletim şekillerine göre ikiye ayrılır.

1.  Analog iletişim
2. Dijital iletişim

• Analog işaretlerde bir hata ayıklama yoktur.
• Gürültü, aktarım sırasında verinin orjinalliğini bozabilir. 
• Uçtan uca sayısal aktarıma lojik 1 ve 0 değerleri kullanılır. İletişim anında gürültüden daha az etkilenir. 
• Çoğullama-Multiplexing 
• Bir hat üzerinden birden fazla bilgi, simultane ya da sırayla iletilebilir.
•  Analog işarette çoğullama yöntemi Frekans Bölmeli Çoğullama- Frequency Division Multiplexing - FDM;
•  Dijital işarette ise Zaman Bölmeli Çoğullama - Time Division Multiplexing - TDM' dir.
•  Modulation-Demodulation Digital veri taşınamadığından digital-analog çeviri işlemi yapılır.
•  Standart Modemler, Çevirmeli (dial-up) Modemler Veri İletim Şekilleri

WAN Teknolojileri:

    -X.25            -Frame Relay

    -ATM             -xDSL

    -DSL             -ADSL

    -VDSL          -HDSL

    -SDSL          -RADSL

   -IDSL             -SHDS    

   -ISDN             

X.25

• X.25, ITU tarafından 1970’lerde geliştirilen bir WAN servisidir. 

• X.25 hatlar yavaş çalışır ve bağlantı yöntemine bağlı olarak hız 9.6Kbps ile 256Kbps arasında değişir.

• X.25 servis sağlayacısına ödenecek olan ücret ise bağlantının kurulu olduğu süre ile doğru orantılıdır. 

• X.25 servisi ile bir ağ dan aynı anda birçok ağ ile bağlantı kurmak mümkündür. 

• X.25 düşük miktarlarda veri transferi yapmak isteyen kurumlar için ideal bir çözüm olabilir.

        – Örneğin birçok banka uluslar arası ağlarında X.25 hatları kullanmaktadır. 

Frame Relay

• Frame relay 56Kbps’den 1.5444Mbps’e kadar hızları destekler. 
• Frame relay ağların bir dezavantajı değişik uzunluklarda frame kullanmaları ve bunların anahtar devrelerde gecikmelere neden olmasıdır. 
• Bağlantıyı sağlayacak olan kurumun frame relay şebekesine uygun router’lara ve CSU/DSU adı verilen üniteleri satın alması gerekir. 
• Frame relay, kalıcı sanal devreler (Permanent Virtual Circuits, PVCs) kullanır.
• PVC o an mümkün olan ver transferi yapılabilecek mantıksal yoldur.
• PVC’ler bağlantı kurulum işlemlerine gerek duymaz ve veri transferi bittikten sonra bağlantının kapatılmasını gerektirmez.

ATM   

• Değişik tip veri trafiğini taşımak için sabit boylu paketleri kullanır.
• Hücre temelli anahtarlama ve çoğullama teknolojisidir.
• Port yoğunluğu fazla hızlı anahtarlama yapabilen switchlerin veya benzeri ATM cihazların kabul edilebilir maliyetlerle üretilmesine de imkan vermektedir.
• Qos sunması ve uygulama programlarının farklı türde gereksinim duyduğu hizmet sınıflarını desteklemesi; omurga uygulamasında yoğun olarak kullanılmasını sağlamıştır.

 xDSL

• xDSL, yükselticilere ve yineleyicilere gerek duymadan yüksek band genişliği sağlar, sinyal telefon anahtarlama sistemi içine girmez.
• Ekipmanlar, müşteri tarafındaki cihaz ve ağdaki, iletim hattının ucundaki ilk cihazdan ibarettir.
• XDSL, A noktasından B noktasına bakır kablo boyunca giden yüksek hızlı datayı sıkıştırmak için kullanılır.
• Günümüzde telefon ve ISDN servisleri ile uyumudur
• Kullanılan alt yapı tamamen yaygın olan bakır tellerden ibarettir.

xDSL’ler 

• ADSL (Asimetric Digital Subscriber Line) 

• HDSL (High bit-rate Digital Subscriber Line) 

• HDSL2 (High bit-rate Digital Subscriber Line - 2) 

• IDSL (ISDN Digital Subscriber Line) 

• RADSL (Rate Adaptive Digital Subscriber Line) 

• SDSL (Symetric Digital Subscriber Line) • SHDSL (Symetric High-data-rate Digital Subscriber Line) 

• VDSL (Very-High-Bit-Rate Digital Subscriber Line)

• G.SHDSL (G.991.2 Symetric High-data-rate Digital Subscriber Line)

• MSDSL (Multi-Speed Digital Subscriber Line )

• METALOOP

DSL 

• XDSL, E1 (2.048 Kbps) ve T1 (1.544 Kbps) iletim şekillerini ve hızlarını desteklerken; yeni oluşumları da destekleyebilir.

• Günümüzde uygulanmakta olan ses iletimi, video, çoklu ortam uygulamaları ve veri iletimi gibi her tipte hizmet, yeni bir alt yapı yatırımına gidilmeksizin ve standartların sil baştan oluşturulmasına gerek duyulmasızın XDSL üzerinden sağlanabilir.

• Bu durum özellikle yeni alt yapı yatırımının fiziksel şartlardan dolayı kesinlikle mümkün olmadığı yerler açısından kritik önem taşımaktadır.

ADSL (Asymetric Digital Subscriber Line)

• Bakır telefon hattı üzerinden, konuşmanın yanı sıra yüksek hızlarda asimetrik veri haberleşmesi ortamı sağlayan bir teknolojidir.

• Download hızı 1.5 mbps den başlayıp 8 mbps’e kadar çıkabilmektedir.

• Upload hızı 16 kpbs den 576 kbps’e kadar çıkabilmektedir.

• Bir ADSL bağlantısı üzerinde 3 temel iletim kanalı vardır.

• İlki download(alış) kanalı, ikincisi upload(gönderiş) kanalı,üçüncüsü de post kanalı olarak adlandırılır.

Ayrıntılı bilgi için resme tıklayınız.

VDSL (Very High-bit-rate Digital Subscriber Line)

• Simetrik yapıda 20mbps – Asimetrik yapıda 52Mbps hıza ulaşır.
• Birçok yönden ADSL teknolojisinden daha basit yapıdadır.
• ADSL den daha hızlıdır ancak, daha kısa mesafelerde kullanılır. 13 Mbps hız için 1.5 km, 55.2 Mbps için 300 m’lik mesafelerden daha öteye erişememektedir.
• Temel alıcı verici devresi daha az komplekstir.
• Pasif sonlandırmalara izin verdiği için, kullanıcının aynı hat üzerinden birden çok VDSL modem kullanabilmektedir.

 HDSL (High-bit-rate Digital Subscriber Line)

• T1 ya da E1 hızlarında simetrik olarak iletim sağlayabilen bir DSL teknolojisidir.
• HDSL T1(E1) işaretlerini 4 km’ye kadar 0.5 mm’lik hatlardan tekrarlayıcısız olarak iletmektedir. Tekrarlayıcı kullanarak mesafeler daha da artırılabilir (12km)
• T1 (1.5 MBps) hızı için 2 tel çifti gerekmekte, E1 (2MBps) hızı için ise 3 tel çifti gerekmektedir.
•  2-3 tel çifti gerekiyor olması nedeniyle telefon işletmecileri tarafından pek kabul görmemektedir.

SDSL (Symetric Digital Subscriber Line)

• SDSL, hızı da dahil HDSL teknolojisine benzer.
• SDSL tek hat üzerinde çalışır ve bu tek hattın üzerinden telefon, veri ve çoğul ortam trafiği geçirilebilir.
• SDSL'in bu özelliği, mesafe bakımından telefon için 3 km ve T1 için 3.5 km ile sınırlıdır.
• Çift yönlü işletme uygulamaları ve görüntülü konferans için idealdir.
• Genelde kiralık hatlar için kullanılır.
• Simetrik erişim gerektiren uygulamalarda kullanımı uygundur.

 RADSL (Rate Adaptive Digital Subscriber Line)

• Bakır hattın uzunluğuna ve gürültü oranına bağlı olarak bant genişliğini dinamik olarak ayarlayabilir. Bu ayarlamayı 300 ya da 400 kbps aralıklarda artışlarla yapmaktadır.
• RADSL, abonelere kullandıkları uygulamaya uygun olarak istedikleri zamanda istedikleri bant genişliğini esnek bir biçimde sağlar.
• Örneğin, bir şirketin uzak bir şubesindeki abone 2.5 Mbps'lik bir RADSL hattı kullanarak, şirket merkezinden gidiş yönünde 1 Mpbs, geliş yönünde 2.5 Mbps hızında dosya transferi yaparken, 384 kbps'lik simetrik bir görüntülü konferans uygulamasına geçebilecektir.
• Ya da PC'sindeki farklı uygulamalar için, farklı modlarda ve farklı bant genişliklerinde çalışabilecek şekilde PC'sini programlayabilecektir.

IDSL (Integrated Digital Subscriber Line)

• ADSL servislerinin gecikmesi üzerine, kısa vadede çözüm sunmak, orta hızlarda internet ve uzak LAN erişimi sağlamak için geliştirilmiştir.
• 2 tane 64kbps "B" kanalını alır (biri ses, diğeri veri taşımaktadır) her iki taşıyıcı kanalı da veri taşıyan bir veri servisine dönüştürür.
• Darbant ISDN deki 2B1Q işaretleşmesini kullanır
• Her iki yönde toplam 128 kbps hızına erişir ve 5.5 km mesafeye kadar gidebilir
• IDSL tahsis edilmiş bir noktadan noktaya bağlantıdır, bir omurganın Frame Relay ağı ya da veri ağına yönlendirilmiştir.

SHDSL (Symetric High-Date-Rate Digital Subscriber Line)

• Yüksek yoğunluklu, ekonomik, business-class SHDSL çözümler bir merkez, hazırda bulunan noktalar ve merkeze bağlı ofisler için idealdir.

• SHDSL aynı zamanda TDM ve ATM tabanlı altyapılar için var olan bakır altyapı üzerinden entegre erişim çözümleri sağlayan ilk DSL teknolojisidir.

• TDM/SDH ortamında, değişik trafik tiplerini HDSL ve SDSL’in yerlerini alarak iletir.

• SHDSL genişband servislerini mevcut 2 tel üzerinden 2.3 Mbps’e , 4 tel üzerinden 4.6 Mbps ‘e kadar desteklemektedir.

ISDN (Integrated Services Digital Network - Tümleşik Hizmetler Sayısal Şebekesi)

• ISDN, mevcut telefon hatları üzerinden sağlanan dijital servistir. Bu teknoloji ile data, ses, görüntü aynı anda iletilebilmektedir.
• Telefon şirketlerince sağlanan bu servis, OSI modelindeki ağ, data link ve fiziksel katmanda bulunan standartları içermektedir.
• ISDN standartları ile bu iletişim metodunun desteklediği donanım ve uçtan uca bağlantı kurma metodolojisi belirlenmektedir.
• Bağlantı kurulması ve datanın transferi için kanallar kullanılmaktadır.
• B ve D olmak üzere iki tip kanal vardır. B kanalı datanın transferi, D kanalı da ISDN omurgasına bağlantının sağlanması için kullanılmaktadır.
• Telefon konuşmalarını yaparken aynı anda bilgisayar ile internete bağlanılabilir.
• Bir yerel ağdan başka bir yerel ağa bağlantı için her bir LAN’da bir ISDN uyumlu router’a gereksinim duyulur.

ISDN Kanalları B Kanalı D Kanalı H Kanalı N Kanalı
ISDN teknolojisinin temel parçalarından olan B kanalı, datanın taşındığı kanal olarak bilinmektedir. Saniyede bitlik kapasiteye sahiptir.D KanalıServis sağlayıcı tarafındaki ISDN anahtar ile son kullanıcı tarafındaki ISDN cihaz arasındaki ISDN bağlantının kurulması için kullanılan kanaldır.H KanalıB kanalı ile ayın işleve sahiptir.H0 (384Kbps),H1 (1.920Kbps)H2 (44.164Kbps) H4 (135Mbps)N KanalıB ve H kanalları gibi bu kanal da kullanıcı verisinin taşınmasında kullanılır.Değişken hızlı uygulamalar için tanımlanmış64Kbps-1.536Mbps
ISDN İle ilgili Bazı Terimler
CAS (Channel Association Signalling) Datanın taşındığı kanalda bağlantının kurulması için yapılan sinyalleşmenin de taşınması anlamındadır. In-band sinyalleşmeCCS (Common Channel Signalling) Data ile sinyalleşmenin ayrı kanallarda taşınmasına denmektedir. Out-of-band. ISDN PRI ve BRI hatlarda bu metod kullanılmaktadır.DNIS (Dialed Number Identification Services) ISDN numarasıdır.LAPD (Link Access Protocol-D) ISDN teknolojisinin Data Link katmanı protokolüdür.POTS (Plain Old Telephone Services) En temel telefon servisidir.SPID (Service Profile Identifier) Servis sağlayıcı tarafından son kullanıcı tarafındaki BRI portuna verilen bir numaradır.
Ayrıntılı bilgi için aşağıdaki linkten sunumu inceleyebilirsiniz.

https://slideplayer.biz.tr/slide/1959293/

İnternet

60'lı yıllarda ABD’de ARPANET adı altında başlatılan askeri bir iletişim projesi iken, 70'li yılların başında Amerikan üniversitelerine de bu projeden yararlanma imkânı verilmesinin ardından yaygın olarak kullanılmaya başlanan en büyük ağdır (genel ağ - küresel ağ). İnternet haberleşmesinde TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) iletişim protokolü kullanılır .

İntranet (Özel Ağ – İç Ağ) 

Belirli bir kuruluş içindeki TCP/IP tabanlı bir ağ sistemine verilen isimdir (şirket içi İnternet).

İntranet'ler ağ geçitleri ile diğer ağlara veya İnternet’e bağlanabilir. İnternet çıkışı genellikle Firewall olarak bilinen her iki yönde de ileti trafiğini kontrol eden bir güvenlik sistemi üzerinden sağlanmaktadır.

İntranet’te genellikle sanal IP kullanılır. Böylece sadece İnternet çıkışı için tek bir gerçek IP kullanılarak iç ağdaki tüm bilgisayarlara İnternet erişimi verilebilir.

Ayrıntılı bilgi için resme tıklayınız.

IP Adresi ve Sınıflandırması 

• IP adresi belli bir ağa bağlı cihazların ağ üzerinden birbirlerine veri yollamak için kullandıkları haberleşme yöntemidir.
• (Internet Protocol Address)

 IPv4 

• IPV4 adresleri 4 hanelidir. Ve aralarında nokta bulunur. 

• Örnek : 192.168.2.1 
• Her hane 256 adet ip no barındırır. 

• Teorik olarak 256x256x256x256 = 4 Milyar 

• Tükenmek üzeredir ve birçok güvenlik açığı barındırmaktadır

IPv6

• Internet Protokol Version 6

• Internet Protokol sürüm 6 

• 32 bitlik bir adres yapısına sahip olan IPv4'ün adreslemede artık yetersiz kalması ve ciddi sıkıntılar meydana getirmesi üzerine geliştirilmiştir.

• IPV6 adresleri 8 hanelidir. 

• Araları “:” ile ayrılır. Her hane hexadecimal olarak ifade edilir. 

• IPV6’da IPV4’de olduğu gibi IP sıkıntısı yaşanmayacaktır. 

• Her hane 65536 adet ipv6 adresini barındırır. 

• En küçük adres 0 en büyük adres FFFF’dir. 

• Örnek : 2001:a98:c040:111d:0:0:0:1

MAC Adresi 

Her şeyden önce belirtmek gerekir ki MAC adresi kavramının Apple firmasının MAC bilgisayarlarıyla bir ilgilisi yoktur. MAC  adresi (Media Access Control Adress), yani Medya Erişim Kontrol Adresi, bir cihazın ağ ara birim denetleyicisine atanan adresidir. İnternet’e bağlanan her bilgisayar ve telefonun bir IP adresi ile bağlandığı çoğu insanın anladığı bir terimdir, ancak bir MAC adresi farklıdır ve çok daha az insan ne olduğunu bilir. MAC adresi, Ethernet bağlantı noktanızın veya ağ kartınızın sahip olduğu bir adrestir. İnternet’e bağlanan her cihaz donanım aracılığıyla bunu yapar ve genellikle ağ arayüzü olarak adlandırılan bu donanım bir MAC Adresine sahiptir.

MAC Adreslerinin Faydaları

Modern router'larda belirli MAC adreslerini engellemeniz, sadece belirli MAC adreslerinin ağa bağlanmasını sağlamanız mümkün. Aynısını IP adresleriyle yapamıyorsunuz çünkü dahili IP adresi router tarafından bağlantı sırasında sağlanıyor ve bağlantı kesildiğinde adres bırakılıyor.
Bu yüzden telefonunuz bu sabah kalktığınızda 192.168.0.4 adresine, akşam işten eve geldiğinizde 192.168.0.6 adresini alabilir. Bu durumda 192.168.0.4'ü engellemek bir işe yaramayacaktır.

Videonun üzerine tıklayarak mac adresi ile ilgili hazırlanan videoyu izleyebilirsiniz.

Aşağıdaki bağlantıya tıklayarak pdf indirebilirsiniz.

http://www.muratkara.com/network/Network.pdf

<YAZI 10 GERİ DÖN>              < ANA SAYFAYA GİT>